چهار شرط ایران روی زمین مانده است!

مریم عمادی: از روزی که مذاکرات وین به طور موقت متوقف شد تا زمان تحریراین یادداشت «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه تقریباً هر روز یک جمله را بیان می‌کند و آن این که «در آستانه توافق هستیم و تنها یکی دو موضوع باقی مانده است که آمریکا باید درباره آن تصمیم بگیرد.» این در حالی است رئیس جمهور تاکید کرد که هنوز چهار شرط ایران (تضمین‌های اطمینان‌آور، راستی‌آزمایی عینی و عملی، رفع تحریم‌ها به صورت معنادار و پایدار و بسته‌شدن ادعاهای سیاسی درباره پادمان) محقق نشده و ایران منتظر پاسخ امریکا در این زمینه است. واقعیت این است که این تناقض گویی ها در ساختار دولت، اعتبار آن را پیش افکار عمومی خدشه دار می‌کند. اما هدف از این وعده‌های به اصطلاح سرخرمن چیست؟ در این راستا مدافعان امیرعبداللهیان معتفدند وزیرخارجه ای که رئیس جمهور به مجلس معرفی کرد با اصول دیپلماسی نا اشنا نیست. او در سال‌های اخیر دیپلمات و مشاور امور بین الملل بوده و تحصیلات مرتبطی هم داراست. در مسئله مذاکرات هسته‌ای هم وزارت خارجه مجری تصمیمات است و در حدود اختیاراتی که دارد توانسته کار را در دو کارگروه مباحث هسته‌ای و لغو تحریم‌ها تمام کند و حالا مذاکرات در انتظار تصمیمات سیاسی است که باید در تهران و واشنگتن اتخاذ شوند. اما منتقدان بر این باور هستند که این گونه موضع گیری‌های مسئولان وزارت خارجه یا ناشی از عدم سواد سیاسی یا اختیار نداشتن آن‌ها در موضوع مذاکرات احیای برجام است و هدف این گونه وعده‌ها این است که وضع موجود را در قالب یک سری موضع گیری‌ها تبیین کنند. اما واقعیت این است که مذاکره و دیپلماسی یک مسیر پیچیده است که در آن با بازیگران متعدد و منافع متضاد مواجهیم، در مذاکرات برجام هم فقط ایران حضور ندارد که هر وقت اراده کرد آن را امضا کند و به اجرا درآورد بلکه این توافق طرف‌های دیگری نیز دارد. پس زمان حصول توافق زمانی خواهد بود که اراده همه طرف‌های دخیل در آن بر امضای آن باشد. خصوصاً طرفی مانند آمریکا که به عنوان ابرقدرت اقتصادی و نظامی دارای بیشترین پیچیدگی دیپلماتیک و سیاسی است. شاید هم هدف دیگر وزارت خارجه از دادن وعده به حصول توافق در آینده‌ای نزدیک، رساندن سیگنال به بازار و ایجاد آرامش حتی نسبی و موقت به آن است؛ چراکه انتشار اخبار مثبت یا منفی از برجام به لحاظ روانی تأثیر زیادی در تشدید فضای نوسان قیمت‌ها و تورم درجامعه ایران دارد.