نادیده گرفتن صنعتگران هنرمند

فرزانه مستاجران

بر اساس آمار بیش از ۷۰هزار هنرمند صنایع دستی در استان اصفهان فعالیت می کنند که این جمعیت باعث اشتغال بیش از ۴۰۰ هزار نفر به طور مستقیم شده است. اگر بخواهیم خانواده این افراد را نیز حساب کنیم هم اکنون در استان اصفهان معیشت بیش از دو میلیون نفر وابسته به صنایع دستی است و روزهای کرونایی به شدت عرصه زندگی و امرار معاش را برای این قشر از جامعه سخت کرده است. از ۶۰۲ رشته صنایع دستی شناسایی شده در دنیا ۲۹۹ مورد مربوط به ایران و از این تعداد ۱۹۶ رشته مربوط به استان تاریخی و هنرپرور اصفهان است . البته اگر به چشم امرار معاش و کسب و کار بخواهیم به این معقوله نگاه کنیم عملا امروز از ۱۹۶ هنر صنایع دستی ایران حدود ۳۵ هنر بیشتر نمانده است و بقیه هنر ها به مرور زمان با بی توجهی و بی مهری به عرصه فراموشی سپرده شده است اما همین تعداد اندک باقی مانده نیز حمایت نمی شود و در شرایط مختلفی چون تحریم ها ضربه های فراوانی به بدنه این عرصه اقتصادی ،هنری وارد شده است و اکنون این بدنه ضعیف و رنجور تاب و توان تحمل مشکلات ناشی از کرونا را ندارد و شاید حواشی ناشی از کرونا بتواند تیر خلاصی به بسیاری از این هنرهای تاریخی باشد.

استان اصفهان به لحاظ حجم، ۶۰ در صد تولید صنایع دستی کشور را به خود اختصاص داده که از جمله این رشته‌ها زری دوزی و قلم کاری، ترمه و نقره کاری، تذهیب و تحریر انواع کتاب، قرآن، قطعات نگارگری و نقاشی است و در خاتم کاری، میناکاری، منبت، قلم زنی روی انواع فلزات شهرت جهانی دارد. اما متاسفانه در دوران کرونایی بیش از ۹۵ درصد از کارگاه ها و فروشگاه های صنایع دستی استان تعطیل و غیر فعال شده است. بعد از گذشت بیش از ۳ ماه از شیوع کرونا  در کشور بسیاری از هنرمندان و صنعتگران برای پرداخت اجاره کارگاه و مغازه خود هم با مشکل مواجه هستند. تا کنون یکصد فروشگاه صنایع دستی اصفهان تخلیه شده و تعداد زیاد از مغازه ها در صورت ادامه بحران کرونا تعطیل خواهند شد. و ممتاسفانه باید گفت  هنرمندان صنایع دستی استان ، سال ۹۹ را در بدترین وضعیت شروع کردند در حالی که این هنرمندان  محصولات زیادی را تولید کرده و منتظر تعطیلات نوروز و ورود گردشگران بودند اما شیوع ویروس کرونا ضربه سنگینی به آنها وارد کرد. ضمن این که در سال ۹۸ هم  بر اثر وقوع سیل و سقوط هواپیمای اوکراینی و حوادث آبانماه بیشتر تورها گردشگری لغو شد وضررهای هنگفتی متوجه این کسب و کار هنر پرور شده است.

امروز، ۲۰ خرداد، روز جهانی صنایع دستی است؛ تشویق، کمک و راهنمایی صنعتگران دستی و همچنین بالا بردن سطح اطلاعات تخصصی و حرفه ای آنها با توجه به زمینه های متفاوت فرهنگی موجود در کشورهای مختلف، حفظ و تقویت صنایع دستی و تجلی آن به صورت رکن عمده ای از حیات فرهنگی ملت ها و ایجاد همبستگی میان صنعتگران دستی سراسر جهان از اهداف نام گذاری این روز است . به نظر می رسد صنعت گران این عرصه امسال بیشتراز هر سال دیگر به کمک و حمایت دولت احتیاج دارند.  کارگاه داران و هنرمندان صنایع دستی استان برای تهیه مواد اولیه و ادامه فعالیت و جلوگیری از ورشکستگی به سرمایه در گردش و تسهیلات نیاز دارند  متاسفانه تا کنون ن هیچگونه کمکی از طرف دولت به هنرمندان صنایع دستی استان نشده  و اگر قرار است کمکی به این عرصه شود چه خوب  که در  روز جهانی صنایع دستی شروع آن باشد و بهای بیشتری به هنر و هنرمند داده شود.