جهان در پی افزایش قیمت نفت، مردم ایران در تمنای کاهش تورم

فرزانه مستاجران

روزهای کرونایی در تمام جهان مصادف است با افزایش قیمت کالاهای اساسی. اما برخی از کالاها که خرید و فروش جهانی داشته و اقتصاد دنیا را تحت تاثر قرار می دهند دچار افت قیمت شده اند . یکی از این کالاها ی اقتصادی نفت است ، که در روزهای اخیر حتی قیمت منفی را نیز تجربه کرد. اما این پایان ماجرا نیست. منفی شدن قیمت نفت از یک سو و پر شدن ذخایر نفتی جهان از سوی دیگر باعث شده فعالان این عرصه بیم فروپاشی سیستم تولید نفت در جهان را  داشته باشند. سیستمی که با بر هم ریختنش میتواند هزاران فرد در سراسر جهان را بی کار کند و تمامی شرکت های بزرگ نفتی را به مرز ورشکستگی برساند.

کرونا باعث شد نفت به صورت پله ای عقب نشینی کند. ابتدا کارخانه ها تعطیل شدند و بعد از آن رانندگان حمل و نقل بی کار گشتند. قرنطینه خانگی در سراسر جهان باعث شد، تقاضای نفت  که سال پیش بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز بود به کمتر از ۷۰میلیون بشکه در روز برسد. وقتی یک سوم تقاضای نفت کاهش یافت ،نفت تولید شده به جای عرضه در بازار به سمت مخازن روانه شد اما هزینه نگهداری این نفتها آنچنان کمر شکن شده است که تولید کنندگان آن در روزهای آتی شاید مجبور به توقف تولید باشند.

هرچند به نظر می رسد در پی کاهش تولید نفت، آمریکا به شدت متضرر شود اما تنها بازنده این ماجرا ترامپ نخواهد بود.چند روز گذشته ونزوئلا اعلام کرد که قیمت نفت این کشور به کمتر از ۱۰ دلار در بشکه رسیده که کمترین سطح در بیش از ۲۰ سال اخیر است.  نیجریه نیز از قیمت  ۱۲ دلار بر بشکه خبر داده بود. بهای سبد نفتی اوپک نیز هفته گذشته تا مرز ۱۲ دلار بر بشکه سقوط کرده بود.از این رو است که برخی از تولیدکنندگان کاهش تولید را آغاز کرده‌اند. از جمله چاد، یک کشور فقیر آفریقایی، ویتنام و برزیل یا تولید را کاهش داده‌اند یا برنامه‌هایی را برای این کار در دست دارند.  تولیدکنندگان بزرگی چون عربستان و روسیه نیز اقدامات لازم برای اجرای توافق کاهش تولید را آغاز کرده‌اند. کابوس تعطیلی تولید و تاثیر آن روی مشاغل، شرکتها، بانکها و اقتصادهای داخلی یکی از دلایلی بود که باعث شد سران جهان دست به دست هم داده و با کاهش تولید موافقت کنند. اما ابعاد بحران فعلی فراتر از تلاشهای آنها بوده و مانع از سقوط قیمت نفت به صفر در هفته گذشته نشد و اکنون تعطیلی تولید به یک واقعیت تبدیل شده که بدترین سناریو برای تولیدکنندگان و پالایشگاهها است.

در هفته گذشته ۴۰ درصد دکلهای حفاری موجود در آمریکا  متوقف شده و تعداد این دکلها  به پایین ترین میزان در چهار سال اخیر رسیده است . پیش از بحران ویروس کرونا، شرکتهای نفتی حدود ۶۵۰ دکل در آمریکا داشتند اما تا روز جمعه فعالیت بیش از ۴۰ درصد آنها متوقف شد و شمار دکلهای فعال به ۳۷۸ حلقه رسید.

هرچند بودجه سال ۱۳۹۹ ایران نیز بر پایه قیمت نفت نوشته شده است اما مردم و حتی مسئولان کشور ما قبل از شرایط کرونایی هم امید چندانی به فروش نفت کشورمان در سال جاری نداشتند و به نظر می رسد ایران به دلیل وجود تحریم ها جز کشورهایی است که کمترین شوک از کاهش قیمت نفت را به خود ببیند. البته کشور ما وقتی با تحریم های ناعادلانه آمریکا مواجه شد دچار افت شدید فروش نفت شد و تمام این شکست ها و ضررهایی که دنیا به تازگی در حال دست و پنجه نرم کردن با آن است را تجربه کرده است . در حال حاضر نیز تورم ناشی از آن روزها را شاهد هستیم. تورمی که به وضعیت معیشتی مردم کشورمان به شدت تحمیل شده است و اگر مسئولین ترمز آن را نکشند دیری نیست که نفس قشر ضعیف بریده شود.