بررسی کارنامه عملکردی دولت سیزدهم در اربعین ۱۴۰۱

امیرمیریان : طی روزهای گذشته و همزمان با استقبال گسترده زائران ایرانی برای سفر به عراق جهت حضور در مراسم پیاده روی اربعین، همه مرزهای زمینی شش‌گانه به سمت عراق به دلیل نگرانی از امنیت و سلامت زائران، چندین بار بسته شد. گفته می‌شود کمبود وسایل حمل و نقل برای انتقال مسافرین و افزایش بیش از حد قیمت بلیط ها، ترافیک سنگین در جاده‌های منتهی به مرز، عدم تظابق امکانات تدارک دیده شده درکشور عراق با تعداد زائران ایرانی و بروز مشکلاتی مانند کمبود آب آشامیدنی و مواد غذای، نبود امکانات بهداشتی و گرمای شدید هوا مردم را کلافه کرده است. اکنون ناظران سلامت بر این باور هستند که باید در انتظار موج بعدی کرونا و بیماری‌های عفونی دیگر ناشی از چنین شرایطی بود. علاوه بر این ازدحام میلیونی ایرانیان در مرزها حتی تروریست‌ها را نیز وسوسه کرده است تا دست به عملیات خرابکارانه علیه زوار ایرانی بزنند. چندین عملیات تروریستی از سوی دو دولت عراق و ایران خنثی‌شده است و گسیل ادوات سنگین نظامی به غرب کشور برای حفاظت از زائرین ادامه دارد. شرایط به حدی رسیده که وزیر کشور روز هفدهم شهریور از مردم خواست به سمت مرزهای عراق نروند و کسانی که در خاک کربلا هستند اقامت خود را به حداقل برسانند.

• وقتی نمی‌توانید مدیریت کنید چرا تا این حد تبلیغ می‌کنید؟!

واقعیت این است که دولت از ماه پیش با انتشار اخبار تدارکات مراسم اربعین ازجمله استقرار ۱۸۰۰ موکب برای پذیرایی از زائرین، استقرار بیمارستان صحرایی و ارائه خدمات پزشکی برخط برای زائران، تکلف بانک‌ها به عرضه ارز اربعین، صدور آنی گذرنامه برای زائران در دفاتر پلیس +۱۰، افزایش امکانات حمل‌ونقل ریلی، هوایی و زمینی و حتی بالا رفتن ظرفیت پارکینگ‌ها در مناطق مرزی، در اختیار گذاشتن اینترنت رایگان و تخصیص تسهیلات چند میلیونی به زائرین، تبلیغات گسترده‌ای را برای تشویق مردم برای شرکت درمراسم اربعین انجام داد. اما در چند روز گذشته مشکلات زوار و تصاویر به اشتراک گذاشته شده در فضای مجازی حاکی از آن است که یک بی‌برنامگی محض از سوی دو طرف ایرانی و عراقی در استقبال از عاشقان امام حسین (ع) شکل گرفته است. مگر دولت اعلام نکرد پیش بینی کرده که امسال زائرین اربعین حسینی به مرز پنج میلیون نفر برسد وقتی که دولت نمی تونست این جمیعت را مدیریت کند چرا یک ماه این همه تبلیغات کرد. البته درصدد متهم کردن مسئولان به تلاش برای نادیده گرفتن کرامت انسان‌ها نیستیم اما اینکه مردم با انواع مشوق‌ها و با تبلیغات بسیار پرسروصدا به عزیمت به مرزها تشویق شوند و در آنجا با انواع و اقسام مشکلات و سرگردانی‌ها مواجه شوند بطوری که بدبینی نسبت به همه‌چیز تمام وجودشان را پر کند، با هیچ منطق و تدبیری منطبق نیست ضمن اینکه این موضوع می‌تواند دستمایه حمله برخی رسانه‌های خارجی به اصل این راهپیمایی معنوی شود.

• فقط دستورات ویژه دادن، راه حل بحران نیست!

در میان اخبار رنگارنگ و متعدد این روزها از وضعیت زائران اربعین، یک خبر هم بسیار تکرار می‌شود. آن هم خبر دستور رئیس جمهوری برای پایان دادن به این وضعیت و مدیریت کردن آن. ابراهیم رئیسی در روزهای اخیر حداقل دو بار خطاب به استاندار ایلام و وزیر کشور برای مدیریت اوضاع زائران دستور ویژه داده است. در یک سال عمر دولت سیزدهم همین دستورات ویژه یکی از مشخصات بارز نگاه ابراهیم رئیسی و تیم او به روش‌های حل مسائل کشور بوده. از دستور ویژه برای کنترل تورم گرفته تا دستور ویژه برای حل مسایلی نظیر کم آبی. مشخص است که در ماجرای اربعین نیز ژنتیک رفتار دولت باز هم دولتی‌ها را به سمت دستورات ویژه می‌برد. در واقع اوضاع مرزها و وضعیت برگزاری مراسم امسال اربعین باز هم نشان داد که تدبیر مدیریت امور مختلف چیزی به مراتب جدی‌تر و متفاوت‌تر از توسل به دستور مقامات دولتی را نیاز دارد. به عبارت دیگر معلوم شد که دستورات ویژه بدون توجه به سیاست گذاری، پیش بینی‌های لازم و برنامه ریزی‌های محاسبه شده چقدر می‌توانند مؤثر باشند.

• نهادهای ذی ربط در این یکسال چه می‌کردند؟!

از اربعین پارسال تا اربعین امسال حدود یکسال فرصت وجود داشت و دولت می‌توانست با یک برنامه ریزی صحیح شرایطی را فراهم کنیم که بدون هیچ دغدغه‌ای این مراسم پرشورتر از سالهای قبل برگزار شود. وقتی وزیر محترم راه و شهرسازی اعلام می‌کند امسال حدود پنج میلیون نفر در این پیاده روی مشارکت می‌کنند لازم است به مسوولیت خود درخصوص فراهم کردن زیر ساختهای جاده‌ای و حمل و نقل زمینی و هوایی واقف بوده وبر آوردی از امکانات خود داشته باشد. آیا مرزهای خروجی ما از ظرفیت مناسب خروج مسافران در شرایط فعلی برخوردارند؟ لازم است تفاوتی میان ظرفیت‌ها در شرایط عادی و شرایط فعلی وجود داشته باشد. وزارت محترم کشور یکسال فرصت داشته است تا گذرگاههای مرزی را بهبود بخشیده و امکانات لازم را فراهم کند. وزارت امورخارجه نیز یکسال فرصت داشته است تا هماهنگی‌های لازم را با طرف عراقی انجام دهد و از میزبانی آنها در جهت حفظ کرامت انسانی زوار ایرانی اطمینان حاصل نماید.

• ظرفیت‌های میزبانی عراق را هم باید سنجید!

نکته قابل توجه دیگر این است که مقامات ایرانی باید متناسب با ظرفیت‌های کشور عراق، تبلیغات و روادید صادر می‌کردند. اعزام بدون پشتیبانی و زیرساخت‌ها در کشور مقابل در نهایت به همین رویدادهای اخیر منجر می‌شود. عراق هم با توجه به شرایطی که از سر گذرانده است، ظرفیت‌های محدودی دارد؛ ضمن اینکه زائرین اربعین حسینی فقط ایرانی‌ها نیستند و گفته می‌شود از همه شهرهای عراق حدود ۱۸ میلیون زائر به سمت کربلا می‌رود و دولت آنها همه ارگان‌ها و نهادها را برای حمل و نقل زوار بسیج کرده است. بنابراین نمی‌توان از مقامات عراقی برای چگونگی پذیرایی از زائرین طلبکار بود همین که این کشور برای زائرین ایرانی اعمال محدودیت نکرد جای تشکر دارد.